मेघालयमा भारत-मंगोलिया संयुक्त सैन्य अभ्यास 'घुमन्ते हात्ती' प्रारम्भ

यस हप्ताको सुरुमा, भारतीय र मङ्गोलियाली सशस्त्र सेनाका टुकडीहरू उमरोई, मेघालयमा विदेशी प्रशिक्षण नोडमा भेला भए, संयुक्त सैन्य अभ्यास 'नोमाडिक एलिफ्यान्ट' को १६औं संस्करणको सुरुवातको रूपमा। जुलाई ३ देखि जुलाई १६, २०२४ सम्म चल्ने तय गरिएको, यो अभ्यासले भारत र मंगोलिया बीच चलिरहेको रक्षा सहयोगमा महत्त्वपूर्ण कदमलाई जनाउँछ।

४५  कर्मचारीहरू सम्मिलित भारतीय दल, सिक्किम स्काउट्सको बटालियन, अन्य हतियार र सेवाहरूका सदस्यहरूका साथ प्रतिनिधित्व गर्दछ। मङ्गोलियन दलमा मङ्गोलियन सेनाको १५० द्रुत प्रतिक्रिया बल बटालियनका कर्मचारीहरू समावेश छन्। व्यायाम घुमन्ते हात्ती एक वार्षिक कार्यक्रम हो, वैकल्पिक रूपमा भारत र मंगोलिया द्वारा आयोजित। अघिल्लो संस्करण जुलाई २०२३ मा मंगोलियामा भएको थियो।

उद्घाटन समारोहमा भारतका लागि मङ्गोलियाका राजदूत डम्बजाभिन गानबोल्ड र भारतीय सेनाको ५१ उपक्षेत्रीय कमाण्डिङ जनरल अफिसर मेजर जनरल प्रसन्न जोशीको उपस्थिति थियो । तिनीहरूको उपस्थितिले यस सहयोगी प्रयासमा दुवै राष्ट्रहरूको महत्त्वलाई जोड दियो।

भारतको रक्षा मन्त्रालयले साझा गरेको जानकारी अनुसार, अभ्यासको प्राथमिक उद्देश्य संयुक्त राष्ट्र संघको जनादेशको अध्याय सात अन्तर्गत उप-परम्परागत परिदृश्यमा विद्रोह विरोधी कारवाहीहरू गर्न दुवै पक्षको संयुक्त सैन्य क्षमता अभिवृद्धि गर्नु हो। यो वर्षको ध्यान अर्ध-शहरी र हिमाली भूभागमा सञ्चालनमा रहेको छ, जसले दुवै सेनाले सामना गर्ने विविध चुनौतीहरूलाई झल्काउँछ।

अभ्यासको क्रममा रणनीतिक अभ्यासहरूले परिदृश्यहरूको विस्तृत दायरा समावेश गर्दछ। सहभागीहरूले आतंकवादी कार्यहरूको प्रतिक्रियामा संलग्न हुनेछन्, संयुक्त कमाण्ड पोस्ट स्थापना गर्नेछन्, र एक खुफिया र निगरानी केन्द्र स्थापना गर्नेछन्। तिनीहरूले हेलिप्याड वा ल्यान्डिङ साइटहरू सुरक्षित गर्ने अभ्यास पनि गर्नेछन्, सानो टोली सम्मिलित र निकासी कार्यहरू सञ्चालन गर्नेछन्, र विशेष हेलिबोर्न अपरेशनहरू कार्यान्वयन गर्नेछन्। अन्य अभ्यासहरूमा ड्रोन र काउन्टर-ड्रोन प्रणालीहरूको रोजगारीसँगै घेरा र खोजी कार्यहरू समावेश छन्।

यी व्यापक रणनीतिक अभ्यासहरूको समावेशको उद्देश्य सिपाहीहरूलाई वास्तविक-विश्व परिदृश्यहरूको लागि तयार पार्ने, तिनीहरूको तत्परता र परिचालन प्रभावकारिता बढाउने हो। अभ्यासले व्यावहारिक प्रदर्शन र अभ्यासको साथसाथै आतंकवाद र प्रतिविद्रोह सम्बन्धी महत्त्वपूर्ण व्याख्यानहरू पनि समावेश गर्दछ। यी गतिविधिहरू दुई सेनाहरू बीचको गहिरो समझ र सहयोगलाई बढावा दिन डिजाइन गरिएको हो।

मङ्गोलियाको सशस्त्र सेनाका प्रमुख मेजर जनरल ज्ञानब्याम्बा सनरेभ जुलाई १६, २०२४ मा समापन समारोहमा सहभागी हुनुहुनेछ। उनीसँग भारतीय सेनाको ३३ कोर्प्सका जनरल अफिसर कमाण्डिङ लेफ्टिनेन्ट जनरल जुबिन ए मिनवाला पनि सहभागी हुनेछन्। तिनीहरूको सहभागिताले दुई हप्ताको कठोर तालिम र आपसी सिकाइको पराकाष्ठा हुनेछ।

व्यायाम घुमन्ते हात्तीले भारतीय सेना र मङ्गोलियन सशस्त्र बल दुवैलाई उत्कृष्ट अभ्यासहरू, रणनीतिहरू र परिचालन प्रक्रियाहरू साझा गर्नको लागि एक अमूल्य प्लेटफर्म प्रदान गर्दछ। यसले दुबै सेनालाई एकअर्काको अनुभवबाट सिक्ने र आफ्नो रणनीतिक सीप, संयुक्त योजना, र विभिन्न भूभागहरूमा सञ्चालनको कार्यान्वयनमा सुधार गर्ने अवसर प्रदान गर्दछ।

नियमित अन्तरक्रिया र संयुक्त प्रशिक्षण गतिविधिहरूले दुई राष्ट्रका सैनिकहरू बीच अन्तरक्रियात्मकता, सौहार्दता र सौहार्दताको विकास गर्न मद्दत गर्दछ। यसले भारत र मंगोलियाबीचको द्विपक्षीय सम्बन्धलाई थप सुदृढ गर्दै रक्षा सहयोगको स्तरलाई बढाउँछ।

अन्तमा, अभ्यास घुमन्ते हात्तीले भारत र मंगोलिया बीचको रक्षा सम्बन्धमा महत्त्वपूर्ण कोसेढुङ्गाको प्रतिनिधित्व गर्दछ। यसले दुवै देशको सैन्य क्षमता र सहयोग अभिवृद्धि गर्ने प्रतिबद्धतालाई जोड दिन्छ। यस अभ्यासबाट प्राप्त संयुक्त तालिम गतिविधि, रणनीतिक अभ्यास र आपसी सिकाइ अनुभवले दुवै सेनाको परिचालन तयारी र प्रभावकारितामा निस्सन्देह योगदान पुर्याीउनेछ। अभ्यास अघि बढ्दै जाँदा, यसले भारतीय सेना र मंगोलियन सशस्त्र बलहरू बीच सहयोग, मित्रता र पारस्परिक सम्मानको भावनालाई बढावा दिनेछ।