वर्तमान प्रवृत्तिका अनुसार, भारत २०२८ सम्ममा १ ट्रिलियन डलरको निर्यात हासिल गर्ने दिशामा अघि बढिरहेको छ।
२५ सेप्टेम्बर २०२४ मा भारतले ' भारतमा उत्पादन गर ' योजनाको १० औं वार्षिकोत्सव मनायो, जुन एक दूरदर्शी कार्यक्रम हो जसले देशको निर्माण क्षेत्र र निर्यातमा गहिरो प्रभाव पारेको छ। यो योजना २०१४ मा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीद्वारा शुरु गरिएको थियो, जसको उद्देश्य भारतलाई विश्वव्यापी निर्माण केन्द्रमा रूपान्तरण गर्नु थियो। यस प्रयासले भारतको आयातमा निर्भरता घटाएको छ र निर्यात क्षमतामा उल्लेखनीय वृद्धि गरिरहेको छ, जसले भारतको भूमिकालाई विश्व अर्थतन्त्रमा उचाईमा पुर्याएको छ।

पछिल्लो दशकमा, ' भारतमा उत्पादन गर ' ले निर्माण क्षेत्रमा अभूतपूर्व वृद्धि ल्याएको छ, जहाँ इलेक्ट्रोनिक्स, स्टील, नवीकरणीय ऊर्जा, विद्युतीय सवारी साधन, र रक्षा जस्ता उद्योगमा निर्यात बढेको छ। भारतले यस माइलस्टोनलाई मनाउँदा, योजनाको सफलता देशका निर्यात, विदेशी लगानीमा वृद्धि, र व्यापार गर्नको सजिलतामा सुधारमा स्पष्ट रूपमा देखिन्छ।

विभिन्न क्षेत्रहरूमा वृद्धि प्रोत्साहित गर्दै, ' भारतमा उत्पादन गर ' ले मोबाइल निर्माणमा विशेष ध्यान दिएको छ। २०१४ मा भारतमा केवल दुई मोबाइल निर्माण युनिट थिए, तर २०२४ सम्ममा यो संख्या २०० भन्दा बढी पुगेको छ।

 मोबाइल निर्यात, जुन पहिले मात्र ₹१,५५६ करोड थियो, अहिले ₹१.२ लाख करोडमा पुगेको छ, जुन ७,५००% वृद्धि हो। भारत अब आन्तरिक रूपमा प्रयोग हुने ९९% मोबाइल फोन उत्पादन गर्दछ, जसले यसलाई विश्वको दोस्रो ठूलो मोबाइल निर्माता बनाएको छ।

अन्य क्षेत्रहरूमा पनि समान रूपमा प्रभावशाली वृद्धि देखिएको छ। उदाहरणका लागि, भारतले समाप्त स्टीलको शुद्ध निर्यातक बनेको छ र अर्धचालक निर्माणमा लगानी ₹१.५ लाख करोडमा पुगेको छ। नवीकरणीय ऊर्जा क्षेत्र पनि फुल्न पुगेको छ, जहाँ भारत विश्वका चौथो ठूलो उत्पादकको रूपमा उभिएको छ र यसले पछिल्लो दशकमा ४००% क्षमतामा वृद्धि गरेको छ।

विद्युतीय सवारी साधन  बजार, जुन २०१४ मा लगभग अस्तित्वमा थिएन, अहिले ३ अर्ब डलरको मूल्यमा छ। भारतको रक्षा निर्यात पनि १,००० करोडबाट २१,००० करोडमा पुगेको छ, जुन ८५ भन्दा बढी देशहरूमा पुगेको छ। यी सफलताहरू ' भारतमा उत्पादन गर ' को सफलताको स्पष्ट उदाहरण हुन्, जसले राष्ट्रलाई एक निर्माण केन्द्रको रूपमा रूपान्तरण गरेको छ।

' भारतमा उत्पादन गर ' को सफलताका लागि मुख्य प्रेरक तत्व उत्पादन-आधारित प्रोत्साहन योजना रहेको छ, जुन विदेशी लगानी आकर्षित गर्न र स्थानीय निर्माणलाई प्रोत्साहित गर्नको लागि सुरु गरिएको थियो। यो योजना विशेष उद्योगहरूमा लागू गरिन्छ, जस्तै मोबाइल फोन, औषधि सामग्री, र चिकित्सा उपकरणहरूमा।

 कम्पनीहरूलाई घरेलु रूपमा निर्मित वस्तुहरूको वृद्धिमै बिक्रीमा प्रोत्साहन दिएर, यस योजनाले महत्त्वपूर्ण लगानी र रोजगार सिर्जना गरेको छ।

' भारतमा उत्पादन गर ' योजना अन्तर्गत, भारतको निर्माण निर्यात आर्थिक वर्ष २०२२ मा ४१८ अर्ब डलरको ऐतिहासिक उच्चमा पुगेको छ, र देशले २०२८ सम्म १ ट्रिलियन डलरको निर्यात लक्ष्य राखेको छ। यसै क्रममा, भारतको वस्त्र र परिधान उद्योगले पनि उल्लेखनीय वृद्धि देखेको छ, जसले आर्थिक वर्ष  २०२२ मा ४४.४ अर्ब डलरको निर्यात गरेको छ। औषधि क्षेत्रले पनि ' भारतमा उत्पादन गर ' बाट लाभ उठाएको छ, जहाँ भारत विश्व औषधि बजारमा प्रमुख निर्यातक बनेको छ।

' भारतमा उत्पादन गर ' कार्यक्रमले व्यवसाय गर्नको सजिलतामा सुधार गर्ने लक्ष्य राखेको थियो। गत दशकमा, देशले यस क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण प्रगति गरेको छ, विश्वव्यापी रैंकिंगमा सुधार गर्दै र रेकर्ड विदेशी प्रत्यक्ष लगानी आकर्षित गर्दै। ' भारतमा उत्पादन गर ' को पहिलो वर्षमा, विदेशी प्रत्यक्ष लगानी प्रवाह ४५.१५ अर्ब डलर थियो, जबकि आर्थिक वर्ष  २०२१-२२ मा यो ८३.६ अर्ब डलर पुगेको छ।

जति ' भारतमा उत्पादन गर ' दोस्रो दशकमा प्रवेश गर्दैछ, भारतको निर्माण र निर्यात क्षेत्र अझ बढी वृद्धिका लागि तयार भएको छ। तीव्र शहरीकरण, बढ्दो खर्च गर्ने क्षमता, र प्रविधिको बढ्दो मागका साथ, भारतीय निर्माताहरूका लागि भविष्य उज्यालो छ।