भारत र मलेसियाले श्रमिकको भर्ती, रोजगार, र पुनःस्वदेश फिर्तीको लागि महत्वपूर्ण सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे
भारत र मलेसियाले आफ्नो सम्बन्धलाई समग्र रणनीतिक साझेदारीको स्तरमा उकास्ने निर्णय गरे, यो निर्णय भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र मलेसियाका प्रधानमन्त्री अनवर इब्राहीमबीच न्यू दिल्लीमा भएको द्विपक्षीय वार्ताका क्रममा लिइएको हो। 

यस भेटमा, दुई पक्षले श्रमिकको भर्ती, रोजगार र पुनःप्रवेश सम्बन्धी महत्वपूर्ण सम्झौतासहित थुप्रै सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे। थप रूपमा, उनीहरूले डिजिटल प्रविधिहरू र पर्यटनसँग सम्बन्धित साथै संस्कृति, कला, र धरोहर क्षेत्रमा सहकार्यलाई प्रबर्धन गर्ने सम्झौतामा पनि हस्ताक्षर गरे। 

प्रधानमन्त्री मोदी र प्रधानमन्त्री इब्राहीमले २०१५ मा स्थापित गरिएको भारत-मलेसिया सुदृढ रणनीतिक साझेदारीले द्विपक्षीय सम्बन्धलाई बहुपरकारीक बनाउने काम गरेको स्वीकार गरे। 

“आज हामीले आपसी सहकार्यका सबै क्षेत्रहरूमा व्यापक छलफल गरेका छौं। हामीले देख्यौं कि हाम्रो द्विपक्षीय व्यापार स्थिर प्रगति गर्दैछ। भारत र मलेसियाबीचको व्यापार अब भारतीय रुपैया र मलेसियाली रिङ्गिट मा निपटिन सक्छ। गत वर्ष, मलेसियाबाट भारतमा ५ अर्ब अमेरिकी डलरको लगानीको काम भएको छ। आज हामीले हाम्रो साझेदारीलाई ‘समग्र रणनीतिक साझेदारी’मा उकास्ने निर्णय गरेका छौं,” प्रधानमन्त्री मोदीले वार्तापछि संयुक्त प्रेस विज्ञप्तिमा भने। 

“भारत र मलेसियाबीचको सम्बन्धले व्यापक क्षेत्रहरूमा विकास र परिपक्वता प्राप्त गरेको र यसमा गहिरो संलग्नता भएको स्वीकार गर्दै, प्रधानमन्त्रीहरूले यसलाई समग्र रणनीतिक साझेदारीमा थप सुदृढ बनाउनको लागि यो समय अनुकूल छ भन्ने निर्णय गरे,” वार्तापछि जारी गरिएको संयुक्त बयानमा भनिएको छ। 

दुई प्रधानमन्त्रीले द्विपक्षीय सहकार्यको सबै दायरामा छलफल गरे, जसमा राजनीतिक, रक्षा र सुरक्षा सहकार्य, आर्थिक र व्यापार, डिजिटल प्रविधिहरू, स्टार्टअपहरू, फिनटेक, ऊर्जा (नवीकरणीय ऊर्जा सहित), स्वास्थ्य, उच्च शिक्षा, संस्कृति, पर्यटन, र जनतालाई जनतालाई सम्बन्धित क्षेत्रहरू समावेश छन्। 

“हामीले सेमिकण्डक्टर, फिनटेक, रक्षा उद्योग, कृत्रिम बुद्धिमत्ता र क्वांटम जस्ता नयाँ प्रविधिक क्षेत्रमा आपसी सहकार्य बढाउनु पर्छ। हामीले समग्र आर्थिक सहयोग सम्झौताका पुनरावलोकनलाई थप बल दिने कुरा जोड दिएका छौं,” प्रधानमन्त्री मोदीले प्रेस विज्ञप्तिमा भने। 

दुई पक्षले गरेका प्रमुख घोषणाहरूमा समावेश छन्:

१. मलेसियालाई २००,००० मेट्रिक टन सेतो चामलको विशेष आवंटन।

२. अन्तर्राष्ट्रिय बिग क्याट एलायन्सको संस्थापक सदस्यको रूपमा मलेसियाको सहभागिता।

३. विश्वविद्यालय तुंकु अब्दुल रहमानमा आयुर्वेद चियरको स्थापना।

४. मलेसिया विश्वविद्यालयमा थिरुवल्लुवर चियर अफ इन्डियन स्टडिजको स्थापना।

५. भारत-मलेसिया स्टार्टअप एलायन्सको शुरुआत।

६. भारत-मलेसिया डिजिटल काउन्सिलको शुरुआत।

७. भारतको प्राविधिक र आर्थिक सहयोग कार्यक्रमअन्तर्गत मलेसियाली नागरिकहरूको लागि १०० विशेष सीटहरूको आवंटन।

वार्तापछि मिडिया समक्ष जानकारी दिँदै, विदेश मामिला मन्त्रालयका सचिव (पूर्व) जयदीप मजुमदारले प्रधानमन्त्री इब्राहीमले २०२२ मा पद सम्हालेपछि भारत-मलेसिया सम्बन्धले सकारात्मक प्रवृत्ति लिएको उल्लेख गरे। 

“मन्त्री वा उपमन्त्री स्तरमा १५ भन्दा बढी द्विपक्षीय भ्रमण भएका छन् र यो अहिले भारत र मलेसियाबीचको निकै विस्तृत संलग्नतामा परिलक्षित हुन्छ र भविष्यमा सम्बन्धलाई अघि बढाउने दिशा स्पष्ट गरिएको छ,” उनले भने।